- هاوڕێیانی تێكۆشەر
- ئەندامانی بەڕێزی دوازدەیەمین كۆنگرەی حزبی زەحمەتكێشانی كوردستان
- کەسوکاری سەربەرزی شەهیدان
ڕۆژتان باش…
رۆژانی (6-7)ی ئەیلوولی 2025 حزبی زەحمەتكێشانی كوردستان دوازدەیەمین كۆنگرەی خۆی لەژێر دروشمی (دیموکراسی، یەکسانی، مافی چارەنووس) بە بەشداریی (202) ئەندام، كە نوێنەرایەتیی ئۆرگان و ڕێكخستنەكانی سەرجەم دەڤەرەكان دەكەن بەست.
هاوڕێیان… كۆنگرە بۆ هەر حزبێكی سیاسی وێستگەیەكی گرنگە، کە ئامانجی پێداچوونەوە و خۆڕێكخستنەوە و داڕشتنەوەی بەرنامە و كارنامەی داهاتووە، ئەویش لەبەر ڕۆشنایی گۆڕانكارییەكان بە تایبەت هەڵومەرجی (سیاسی و ئابووریی جیهان و ناوچەیی و عێراق و كوردستاندا).
لێرەدا بە پێویستی دەزانین جەخت بكەینەوە، کە پێویستە كادیر و ئەندامانی حزب، سەربەرزانە و بوێرانە لە مەیدانی تێكۆشاندا بە ئەركە نیشتمانی و نەتەوایەتی و چینایەتییەكان بەردەوام بن و شانازی بە مێژووی پڕ سەروەریی حزبەكەتان لە ڕابردوو و ئێستادا بكەن، كە لە ڕاستگۆیی لەگەڵ دروشمەكانی و لە پاكی و دڵسۆزیی سەركردە و كادیرەكانی لە كوردستان بێوێنەن. حزبی زەحمەتكێشانی كوردستان سەرەڕای كۆسپ و تەگەرەكانی بەردەم تێكۆشانی، بەڵام هەرگیز بۆ چركەساتێكیش لە ئەركە نیشتمانی و نەتەوەیی و چینایەتییەكانی خۆی دوا نەكەوتووە .
هاورێیانی بەڕێز…
ئاشكرایە بەستنی كۆنگرەكەمان لە كات و ساتێكی ئاڵۆز و هەستیاری جیهانی و ناوچەیی دایە، گۆڕانكارییە جیهانی و هەرێمایەتی و كوردستانییەكان لەگەڵ خۆیاندا ئاڵنگاری و دەرفەت بۆ دۆزی ڕەوای گەلی كوردستان دێننە پێش، بۆ ئەوەی بتوانین ئاڵنگاریەكان بگۆڕین بۆ دەرفەت، لە هەموو لایەك دەخوازرێت، كە بە وریاییەوە مامەڵە لەگەڵ بارودۆخەكەدا بكەین و هەوڵی جددی بدەین بۆ بەدەستهێنانی ئامانجە ڕەواكانی گەلی كوردستان .
ئاشكرایە، كە جیهان و ناوچەكە بە كوردستانیشەوە لە سێ ساڵی ڕابردوودا گۆڕانكاریی گەورەی بەخۆیەوە دیوە، كە بەشێكیان ئەو پێشبینیانە بوون، كە لە ڕاپۆرتی سیاسیی كۆنگرەی (11)ی حزب هەڵوەستەی لەسەر كردبوو.
هاوڕێیان…
ئامادەكردنی ئەم ڕاپۆرتە دەرئەنجامی بەشداریی سەرجەم كادیر و ئەندامانی حزبە، كە لە چەند مانگی ڕابردوودا لە ڕێگەی كۆبوونەوە و ڕاپۆرتەكانی دەزگاكانی حزب ئاراستە كرابوون، دواجار مەكتەبی سیاسی گەڵاڵەی كرد و لەلایەن ئەنجومەنی گشتی پەسەند كرا، ئێستاش وەك پرۆژە دەیخەینە بەردەم كۆنگرە بە ئامانجی زیاتر دەوڵەمەندكردنی و پاشان پەسەندكردنی، كە دەبێتە هێڵی گشتیی سیاسەتی حزبی زەحمەتكێشانی كوردستان بۆ خەباتی ئایندەمان.
بارودۆخی جیهان:
لە ئەنجامی ململانێی سەرمایەداری، لە ئێستادا ناکۆکی و بەریەککەوتن و كێبڕكێی وڵاتە زلهێزەكان بە ئامانجی باڵادەستیی ئابووری و سەربازی دەسەڵات و هەژموونیان بەسەر شوێنە ستراتیژییەكانی جیهان لەوپەڕی دژواریدایە و لەم چەند ساڵەی ڕابردوودا ئەم ململانێیانە جیهانیان ڕووبەڕووی چەندین كارەسات و جەنگ و قەیرانی ئابووری و مەترسیی ژینگەی و كۆچكردن و پێشێلكردنی مافەكانی مرۆڤ كردوەتەوە .
درێژەدانی جەنگی نێوان (ڕووسیا و ئۆكڕانیا)، شەڕی (بزووتنەوەی حەماس و حوسیەكانی یەمەن و حزبولڵای لوبنان، دژ بە ئیسڕائیل)، گۆڕانی رژێمی ئەسەد لە سووریا، دواجار جەنگی 12 ڕۆژەی نێوان (ئیسڕائیل و ئێران) تێكڕا دەرهاوێشتەی ئەو ململانێ و كێبڕكێیەی نێوان وڵاتە زلهێزەكانە، دیارە وڵاتانی ناوچەی “ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست ” و ئەفریقا بەبێ بەرژەوەندییەكانی خۆیان ڕاستەوخۆ بەشێكن لەم ململانێ و شەڕ و ئاڵۆزیانە.
هاوڕێیانی بەرێز…
لەبەر ڕۆشنایی دوا هەڵبژاردنی ئەمەریكا، كە بە سەركەوتنی كۆمارییەكان بە سەرۆكایەتی (دۆناڵد ترەمپ) كۆتایی هات، لەگەڵ خۆیدا گۆڕانكاریەكی گەورەی لە سیاسەت و مامەڵەی ئەمەریكا لەتەك سەرجەم وڵاتانی جیهان هێنایە ئاراوە، كە ئێستا ڕەهەندەكانی ئەم گۆڕانكارییە لەسەر خودی ئەمەریكا خۆی و وڵاتانی ئەوروپا و سەرجەم وڵاتانی جیهان بە ڕوونی دیار نییە، چونكە ئەم گۆڕانكاریە لە سیاسەتی ئەمەریكا بەم شێوەیەی ئێستا لە مێژووی ئەمەریكا دیاردەیەكی تازیە و بە ڕوونی دیار نییە بە چ ئاقارێكدا دەڕوات و دەگیرسێتەوە، بۆیە پێمان وایە لە ماوەی داهاتوودا كاریگەریی زۆر گەورەی لەسەر هەموو ئەو هاوكێشانەدا دەبێت، كە لە پێشەوە باسمان كرد.
هاوڕێیان ئازیز..
كوردستان بە گشتی و هەرێمی كوردستان بە تایبەتی لەناو جەرگەی ئەم ڕووداو و ئاڵۆزی و هاوكێشە سیاسیانەدایە، كە ڕاستەوخۆ كاریگەریان لەسەر ئایندەی دۆزی ڕەوای گەلەكەمان لە هەر چوار پارچەی كوردستاندا دەبێت، بۆیە پێویستە بە لەبەرچاوگرتنی تایبەتمەندیی تێكۆشانی هەر پارچەیەك لە هەمان كاتدا بە هەماهەنگی و لە یەكگەیشتن بتوانین بە سەركەوتوویی ئەم قۆناغە هەستیارە بە ئاراستەی دۆزی ڕەوای گەلەكەمان تێ بپەڕێنین.
بارودۆخی رۆژھەڵاتی ناوەڕاست:
ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەدەر نییە لەم ململانێ و جەنگ و بەریەككەوتنانەی بەرژەوەندییەكان، ئەم ناوچەیە وەک پێگەی جوگرافیایەکی ستراتیژی بووەتە چەقی ناکۆکی و ئاڵۆزییەکان، چونکە ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست بە حوكمی گرنگی پێگە جیۆسیاسییەکەی و هەروەها دەوڵەمەندییەكەی لەڕووی وزەوە، وای كردووە جەمسەرەكانی ناكۆك لە جیهان و لە گەڵیاندا وڵاتانی ناوچەكە بە گشتی، بە ئامانجی باڵادەستی بەسەر ئەم ناوچەیە لە ململانێ و جەنگێكی سەخت و هەمەلایەنەدا بن، ئەمانە لە لایەك و لە لایەكی دیکەوە زۆربەی وڵاتانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە دەست كێشەی ئابووری و سیاسی و دەسەڵاتی شمولی و غیابی دیموكراسی و حوكمڕانیی ناداپەروەرانە دەناڵێنێت، لەم چەند ساڵەی رابردوودا ئەو گۆڕانكارییانەی ڕوویان دا، كە لە دەرئەنجامی تێكۆشان و قوربانیدانی كۆمەڵانی ئەم وڵاتانە هاتنەدی، كە لە بنەڕەتدا بۆ هێنانەكایەی حوكمڕانیی دیموكراسی و دادپەروەری و خۆشگوزەرانی بەرپابوون، بەڵام هیچ كام لەم گۆڕانكارییانە بە قازانجی داخوازییە ڕەواكانی خەڵكی ئەو وڵاتانە نەشكانەوە، بە پێچەوانەوە هێندەی دیکە بارودۆخی ئەو وڵاتانە بەرەو نەهامەتی و وێرانبوون و كارەساتی گەورە چوون و لە هاتنەدیی داخوازییەكانیان دووركەوتنەوە.
جێگای ئاماژەیە تێكڕای ئەو بارودۆخەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەدەر نییە لە ڕەگە مێژووییەکەی، كە لە دوای جەنگەکانی یەكەم و دووەمی جیهانی و لێکەوتەکانی ئەو جەنگانە، کە بە ڕێكکەوتنی ئاشكرا و نهێنی و بە شێوەیەكی ناڕەوا بەسەر ئەم ناوچەیەدا سەپێندران، لەوانە ڕێكکەوتننامەی سایكس پیكۆ و لۆزان و چەندین رێكکەوتنی دیکەی دووقۆڵی و سێ قۆڵی، كە بووەتە هۆكاری سەرەكیی ناسەقامگیریی ئەم ناوچەیەی رۆژگاری ئەمڕۆمان .
دیارە دۆزی ڕەوای گەلی كوردستان بە گشتی لەم نێوەندەدا غەدر و زوڵمێكی ناڕەوای زۆری لێكراوە، نكۆڵیكردن لە ناسنامەی نەتەوەیی و بەكارهێنانی زەبروزەنگ و سەپاندنی شەڕ و داگیكردنی خاك و گۆڕینی دیموگرافیا و كیمیابارانكردن و ئەنفال، كە تێكڕا دەچنە چوارچێوەی جینۆساید.
ئێمە لە حزبی زەحمەتكێشانی كوردستان جەخت دەكەینەوە، تا وڵاتانی رۆژھەڵاتی ناوەڕاست بە تایبەتیش ئەو وڵاتانەی کوردستانیان بەسەردا دابەشکراوە ھەنگاو بەرەو حوکمڕانیی دیموکراسی نەھاوێن و دەست لە سیاسەتی مەزھەبی و تائیفی و رەگەزپەرەستی و نکۆڵیکردن ھەڵنەگرن، بە تایبەتیش داننان بە مافە ڕەواکانی گەلی کوردستان لە بڕیاردانی مافی چارەنووس، ھەرگیز ئارامی و سەقامگیری لە ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست بەرقەرار نابێت.
بارودۆخی عێراق:
ئێمە لە حزبی زەحمەتكێشانی كوردستان وەك چۆن لە كۆنگرەكانی رابردوودا ڕامانگەیاندووە، لەم كۆنگرەیەش دووپاتی دەكەینەوە، كە كێشەی عێراق لە بنەڕەتدا دەگەڕێتەوە بۆ ناسروشتی دامەزراندنی دەوڵەت، عێراق هەر لە ڕۆژی دامەزراندنیەوە تا ئەمڕۆ لەگەڵ ئەم كێشەیە و كۆمەڵێك ئاڵنگاری دیکە ڕوو بەڕووە. عێراق بە درێژایی مێژووی خۆی سەرەڕای سەروەت و سامانێكی زۆر، هەرگیز هیچ جۆرە سەقامگیریی سیاسی و كۆمەڵایەتی و ئابووری بە خۆیەوە نەدیوە.
لە دوای ڕووخانی ڕژێمی دیكتاتۆری بەعسیش لە ساڵی 2003، گشت لایەك هیوای دەخواست، كە دەوڵەتی عێراق پێ بنێتە قۆناغێكی نوێ و ئەو مێژووە پڕ لە كارەسات و نەهەماتیەی ڕابردوو جێبهێڵێت و هەنگاو بەرەو دەوڵەتێكی مۆدێرن و پێشكەوتوو هەڵبێنێت، بەڵام بەهۆی ئەو هۆكارەی لە پێشەوە باسمان كرد بە گرتنەبەری سیاسەتی تائیفی و سوودوەرنەگرتن لە هەڵە مێژوویەكانی رابردوو ئەم دەرفەتەش لە دەست چوو و شکستی ھێنا.
لە ئێستاشدا لە چوارچێوەی ئەو بارودۆخە نێودەوڵەتی و ناوچەی و ناوخۆییەی هەیە، عێراق دووچاری چەندین كێشەی سیاسی و ئابووری و كۆمەڵایەتی و ژینگەیی بووەتەوە و دەربازبوون لێیان بە هەمان عەقڵیەت و سیاسەتی ساڵانی رابردوو كارێكی ئەستەمە .
سەرەڕای ئەمانە گەورەترین مەترسی لەسەر ئێستا و ئایندەی عێراق حوکمی دەوڵەتی قووڵ و دیاردەی میلیشیای چەكداریە، کە لە زۆربەی بوارەكانی سیاسی و ئابووری و كۆمەڵایەتیدا باڵادەستیان هەیە و حكومەتیان لە قاڵب داوە و كۆسپێكی گەورەن لە بەردەم چارەسەری كێشە بنەڕەتییەكانی عێراق، لە سەرووی هەموویانەوە چارەسەری دەستووریانەی كێشەكانی نێوان هەرێمی كوردستان و عێراق.
لەبەر ڕۆشنایی ئەمانەی سەرەوە، حزبی زەحمەتكێشانی كوردستان ئەم خاڵانەی خوارەوە بە چارەسەر دەزانێت:
١- پابەندبوون بە دەستوور و كاركردن بە پرەنسیپەكانی.
٢- گێڕانەوەی سەروەری بۆ عێراق و ڕێگری لە دەستوەردانی دەرەکیی وڵاتانی ئیقلیمی لە کاروباری ناوخۆی عێراق، کە لە زۆربەی بوارەکانی سیاسی و ئابوری و کۆمەڵایەتی باڵادەستیان ھەیە و حکومەتیان لە قالب داوە و کۆسپی گەورەن و ڕێگرن لە چارەسەری کێشە بنەڕەتییەکانی عێراق، لە سەرووی ھەموویانەوە چارەسەری دەستوریانەی کێشەکانی نێوان ھەرێمی کوردستان و عێراق.
٣- کارکردن بە سیستەمی فیدراڵ و پێكهێنانی ئەنجومەن و دامەزراوە فیدراڵییەکان بەپێی دەستوور.
٤- هەمواركردنەوەی یاسای هەڵبژاردن و دانانی كۆمیسیۆنێكی پیشەیی و دوور لە پشك پشكێنەی حزبی و تائیفی .
٥- پاراستن و جێبەجێكردنی مافە دەستوورییەكانی گەلی كوردستان لە سەرووی هەموویانەوە مادەی ١4٠ی دەستوور .
٦- دەركردنی یاسای نەوت و غاز، كە لە بەرژەوەندیی هەموو لایەكدا بێت.
بارودۆخی کوردستان:
ھاوڕێیانی ھێژا..
کوردستان بەدەر نییە لە ھەژموون و کاریگەریی گۆڕانکارییە جیھانی و ھەرێمایەتییەکان، ئەگەرچی تا ڕۆژی ئەمڕۆمان پرسی کورد وەک پرسێکی چارەسەرنەکراو ماوەتەوە، بەڵام لە ئێستادا ئاسۆیەک بەدی دەکرێت لەوەی جگە لە ھەرێمی کوردستان، کە ھەرێمێکی دانپێدانراوە لە چوارچێوەی دەستووری عێراق، ڕۆژئاوای کوردستان و باکووری کوردستان ھەنگاوێک بچنە پێشەوە، لەم ڕاپۆرتەمان ھەڵوەستە لەسەر ھەر بەشێکی کوردستان بەجیا دەکەین.
ڕۆژئاوای کوردستان:
لە ساڵانی ڕابردوو، لە ئەنجامی شۆڕشی سووریا و دەرفەتی دامەزراندنی ئیدارەی خۆسەری و بەرگریی قارەمانانەی شەڕڤانان دژ بە تیرۆرستانی داعش، ھەروەھا دوای ڕووخانی ڕژێمی بەشار ئەسەد لە 8/12/2024، ڕۆژئاوای کوردستان دەرفەتێکی باشی بۆ ڕەخسا، دوای نیو سەدە لە سووریا کۆتایی بە دەسەڵاتی رژێمێک ھاتووە، کە لە ماوەی حوکمڕانیی خۆیدا نەک ھەر ئامادە نەبووە دان بنێت بە مافەکانی گەلی کوردستان، بگرە گەلەکەمان لە سووریا لە مافی ناسنامەش بێبەش بووە، لە دە ساڵی ڕابردووشدا کاتێک دەسەڵاتی سووریا لەوپەڕی لاوازیدا بووە، کە تەنیا یەک لەسەر سێی خاکەکەی بە دەوستەوە مابوو، رژێمی ئەسەد ئامادەنەبووە دان بنێت بە مافەکانی کورد و لەگەڵ نوێنەرانی کورد دانوستان بکات.
دۆخی دوای کەوتنی رژێمی ئەسەد و گرتنی جڵەوی دەسەڵات لەلایەن ئەحمەد شەڕع و ‘ھەیئەی تەحریر شام’ بەدەر نەبووە لە ئاڵنگاری بۆ ڕۆژئاوای کوردستان، نووسینەوی دەستووری کاتی سووریا بەبێ بەشداری کورد و پێکھاتەکانی سووریا، ھەرەوھا پێکھێنانی حکومەتی کاتی، ھەمان سیاسەتی ڕابردووە، کە کاری بۆ بێ مافی کورد دەکرد لە سووریا.
لە ئاستی سیاسی و دبلۆماسییش رۆژئاوا کۆنفراسی یەکڕیزی و یەکھەڵوێستی بەست، ئومێد دەکەین ئەمە سەرەتایی یەکڕیزیەکی پتەو بێت بە ئامانجی بەدەستھێنانی مافەکانی گەلی کوردستان لە سووریا.
باکووری کوردستان:
دەوڵەتی تورکیا بە درێژایی سەدەی ڕابردوو، سیاسەتی نکۆڵیکردنی لە ناسنامەی کورد و ئێنکاری لە بوونی دۆزی کوردستان درێژە پێ دەدا، لەو پەیوەندیەدا کوردیان ناچار کرد پەنا بۆ خەباتی چەکداری ببات، بە ئامانجی بەدەستھێنانی مافە ڕەواکانی گەلی کوردستان لە تورکیا.
ئەنجامی بەرخۆدان و فیداکاری و قوربانی گەلەکەمان لە باکووری کوردستان و گۆڕانکارییەکانی جیھان و ناوچەکەدا لە لایەکی دیکە، قۆناغێکی تازە لە تورکیا ھاتووەتە پێش و دەستی پێ کردووە و قۆناغی باشی بڕیوە، کە بریتییە لە چارەسەری ئاشتیانە و دیموکراسیانەی دۆزی ڕەوای گەلی کوردستان لە باکووری کوردستان.
سەرکەوتنی خەباتی سیاسی و مەدەنیانەی گەلەکەمان لە تەواوی بوار و مەیدانەکانی تێکۆشان، بە تایبەتیش لە ھەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی تورکیا و بردنەوەی بەشی زۆری شارەوانییەکان، پێگەی تێکۆشانی کوردیان لە پڕۆسەی سیاسی تورکیا بەھێزکرد، کە لە ئێستادا گەیشتووەتە ئەو سنوورەی کە ھێزی کورد ڕۆڵی گەورە و سەرەکی لە یەکلاکردنەوەی ململانێ سیاسییەکان لە تورکیا دەگێڕێت.
دەرەنجامی ئەو تێکۆشانە مەزنەی گەلەکەمان لە باکووری کوردستان، دواجار دەوڵەتی ناچار کرد بێتە ژێرباری دەستھەڵگرتن لە سیاسەتی نکۆڵیکردن لە ناسنامەی کورد و کێشەکەی.
بۆیە بۆ چەند مانگێک دەچێت دانوستان لە نێوان دەوڵەت و بەڕێز ئۆجالان لە ئیمرالی دەستی پێکردووە و بووەتە رۆژەڤی سیاسیی تورکیا و باکووری کوردستان.
لایەنی کوردی لە دەم پارتی، رۆڵێکی گەورە و بەرپرسانە لەم پڕۆسەیەدا دەبینن، لە ھەمان کاتدا پشتگیریی ھێز و لایەنە سیاسییەکان لە ھەر چوار پارچەی کوردستان لە پەیامەکەی بەرێز ئۆجالان و بەدەمەوەھاتنی پارتی کرێکارانی کوردستان لەو ھەنگاوە، ھێزێکی گەورەی داوەتەوە پڕۆسەکە و ناووناوبانگی کورستانیان لە جیھان بەھێزتر کردووە، کە گەلی کوردستان گەلێکی ئاشتیخوازە و ھەردەم لەگەڵ چارەسەری ئاشتیانە و دیموکراسیانەی دۆزە ڕەواکەیەتی.
ئێمە لە حزبی زەحمەتکێشانی کوردستان وێڕای پشتیوانیی بەردەواممان لە خەباتی گەلەکەمان لە باکووری کوردستان بۆ بەدەستھێنانی مافە ڕەواکانیان ھەمیشە جەختمان لە چارەسەری ئاشتیانە و دیموکراسیانە کردووەتەوە، لەو سۆنگەیەشەوە پشتیوانیی خۆمان بۆ پڕۆسەی ئاشتی لە تورکیا و باکووری کوردستان دووپات کردووەتەوە.
رۆژھەڵاتی کوردستان:
سەرەڕای نكۆڵیكردن و خۆدزینەوە لە چارەسەری ئاشتیانە و دیموکراسیانەی دۆزی ڕەوای گەلەکەمان لەلایەن دەوڵەتی ئێران و پەنابردن بۆ سیاسەتی بەکارھێنانی زەبروزەنگ و سەرکوتکردن و گرتن و لە سێدارەدانی ئازادیخوازان، خەبات و تێکۆشانی گەلی کوردستان لە ڕۆژھەڵاتی کوردستان لە پێناو چارەسەری ئاشتیانە و دیموکراسیانەی مافە ڕەواکانی بەردەوامە و لە پەرەسەندندایە.
حزبی زەحمەتکێشانی کوردستان پشتیوانی لە خەباتی سیاسی و مەدەنی گەلی کوردستان دەکات لە ڕۆژھەڵاتی کوردستان، ھەروەھا جەخت لە چارەسەری ئاشتیانەی دۆزی ڕەوای گەلەکەمان دەکەینەوە.
باشووری کوردستان:
باشووری کوردستان لەبەردەم کۆمەڵێک ئاڵنگاری جددی دایە، کە بەشێکیان دەرەکین و ھەندێکیشیان ناوخۆیین، چارەسەرنەکردنی ئەو کێشانە کاریگەریان لەسەر لاوزبوونی ھەرێمی کوردستان دەبێت، وا لەسەر ھەر یەک لەو پرسانە بە جیا ھەڵوەستە دەکەین:
1- پەرلەمان و حکومەت
دوای بە فیڕۆدانی کاتێکی زۆر لە ئەنجامنەدانی ھەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان لە کاتی خۆیدا و ئاسەوارە خراپەکانی بەسەر پڕۆسەی سیاسی لە کوردستان و لاوزکردنی پێگەی ھەرێم لەسەر ئاستی عێراق و کۆمەڵگای نێودەوڵەتی، سەرەنجام بە بڕیاری دادگای فیدراڵیی عێراق، ھەڵبژاردن لە ئۆکتۆبەری 2024 ئەنجام درا.
ئێمە لە حزبی زەحمەتکێشانی کوردستان سەرەڕای سەرنج و تێبینیمان لەسەر ئەنجامەکانی ھەڵبژاردن، بەڵام پڕۆسەی ھەڵبژاردنمان وەک خاڵێکی ئەرێنی ھەڵسەنگاند.
لە ئێستادا دوای تێپەڕینی ھەشت مانگ بەسەر ھەڵبژاردنی پەرلەمان بەھۆی ناکۆکیی نێوان ھەردوو لایەنی براوەی ھەڵبژاردن (پارتی و یەکێتی) لەسەر پشک پشکێنەی نێوانیان کابینەی حکومەت دانەمەزراوە و پەرلەمانیش دەستی بە کارەکانی خۆی نەکردووە و پەک خراوە.
ئێمە لە حزبی زەحمەتکێشانی کوردستان ڕای دەگەیەنین، کە پەکخستنی پەرلەمان و دواخستنی پێکھێنانی کابینەی حکومەت، واتایەکی بۆ ھەڵبژاردن و ڕێزگرتن لە ئیرادەی دەنگدەرانی نەھێشتووەتەوە و دریژەپێدانی ئەم ڕەوشە نەک ھەر لە بەرژەوەندیی ھەرێم و خەڵکەکەی نییە، بەڵکوو لە ئاستی ناوخۆ و دەرەوە مەترسی لەسەر ئێستا و ئایندەی دەستکەوتەکانی گەلەکەمان لە باشوور دروست دەکات.
بۆیە ئێمە لە حزبی زەحمەتکێشانی کوردستان ڕایدەگەیەنین، کە ئەو خەمساردی و بێباکییە دوورە لە بەرپسیارەتیی نیشتمانی و نەتەوەی، بۆیە جەغت دەکەینەوە، کە لایەنە براوەکانی ھەڵبژاردن دەخەینە بەردەم بەرپرسیارەتیی مێژوویی، چونکە لەمە زیاتر بەرگەی درێژەکێشانی ئەم بارودۆخە ناگیرێت، بۆیە پێویستە ھەرچی زوو پەلە بکرێت لە کارکردنی پەرلەمان و پێکھێنانی کابینەی نوێ.
2- کێشەی مووچە
پێنەدان و دواکەوتنی مووچە کاریگەریی خراپی کردووەتە سەر بارودۆخی ژیان و گوزەرانی خەڵک و بازاڕ، حزبی زەحمەتکێشانی کوردستان حکومەتی ھەرێمی کوردستان لە دابینکردنی مووچەی مووچەخۆران بە بەرپرس دەزانێت و لەو بارەیەوە داوا دەکات، کە نابێت لەوە زیاتر مووچەی خەڵک بکرێتە قوربانی ناکۆکییەکانی ناوەند و ھەرێم و پێویست دەکات حکومەتی ھەرێمی کوردستان پلان و ڕێوشوێنی ھەبێت بۆ چارەسەرکردنی ئەم پرسە و بە دیار چارەسەری بەغداوە دانەنیشن.
ئێمە لە حزبی زەحمەتکێشانی کوردستان ڕای دەگەیەنین، بە بارمتەگرتنی موچەی مووچەخۆرانی کوردستان بە سیاسەتی برسیکردنی خەڵک دەبینین، دەبێت بەشێوەیەک کۆتایی بەو سیاسەتە بھێنرێت.
3- بار و گوزەرانی خەڵك:
ئاشکرایە، کە بارودۆخی ھاوڵاتیانی ھەرێمی کوردستان وێڕای خراپی لە وەرگرتنی مووچەی مووچەخۆران، خەڵک بە دەست کۆمەڵێک دیاردەی دیکەوە دەناڵێت وەک وەرگرتنی باجی زۆر و کەمی خزمەتگوزاریی پێویست و بە تایبەتیکردنی کەرتە گشتییەکانی خزمەتگوزاری و نەبوونی دەرفەت و ھەلی یەکسانی کار و قۆرخکاری لە بازاڕ.
ھەموو ئەمانەی باسیان لێوە کرا لە چەند ساڵی ڕابردوو ھۆکار بوون بۆ کۆچی بەلێشاوی گەنجان بۆ دەروەی وڵات، کە ئەو دیاردەیە لەگەڵ خۆیدا چەندین کارەساتی لێ کەوتووەتەوە.
ئەوی لە کوردستاندا دەگوزەرێت لە خراپی خزمەتگوزاریی خەڵک، بریتیە لەو سیاسەتەی حوکمڕانیی خراپ، دەبێت کۆتایی پێ بێت.
4- بەعەرەبکردن و ماددەی 140:
جێبەجێنەکردنی ماددەی 140 لە عێراق، جارێکی دیکە باشووری کوردستانی خستەوە بەردەم مەترسیی بەعەرەبکردنی ناوچە کوردستانییەکانی دەرەوەی ھەرێم، پەلاماری جووتیاران و گۆڕینی ھەیکەلەی ئیداری لەو پارێزگایانەی ئاسەواری بەعەرەبکردنیان تێدا ماوە، هەروا كۆسپخستنە بەردەم بە یاسایی گێڕانەوەی زەوی و موڵکی ھاوڵاتیانی کورد لە ناوچەکانی ماددەی 140 و پشتگیریی ھێزە سەربازییەکانی سوپای عێراق لە عەرەبی ھاوردە، پێچەوانەی بەندەکانی ماددەی 140ی دەستووری عێراقن، لە پاڵ ھەموو ئەمانەش ناکارایی لایەنە سیاسییەکانی کورد لە بەغدا و نەبوونی ھاوھەڵوێستیەکی کوردستانی بۆ ڕێگری لە سیاسەتی بەعەرەبکردنی تازە ڕۆژ بە ڕۆژ مەترسییەکانی سەر ئەو ناوچانە زیاتر دەکەن.
حزبی زەحمەتکێشانی کوردستان ڕای دەگەیەنێت، کە جێبەجێنەکردنی ماددەی 140ی دەستووری عێراق لێکەوتەی خراپی بۆ سەر ئایندەی ئەو ناوچانە دەبێت و مەترسییش بۆسەر سەقامگیریی ناوچەکە دروست دەکات.
5- ھەرێمی کوردستان و بەغدا:
دوای ٢٢ ساڵ لە ڕووخانی رژێمی بەعس و سەرباری بوونی دەستووری نوێ بۆ عێراقی تازە و بەشداریی کورد لە بیناکردنەوەی دەوڵەتی داڕووخاوی دوای سەدام حوسێن، بەڵام کێشەکان لە نێوان ناوەند و ھەرێم نەک ھەر درێژەیان ھەیە، بەڵکوو سەرەڕای بوونی کورد لە پۆستە ھەستیارەکانی وەک سەرۆک کۆمار، ئەنجومەنی وەزیران و پەرلەمان، بەڵام ساڵ بە ساڵ ئەو کێشانە زیاتر دەبن، بە تایبەت ئەو کێشانەی پەیوەندارن بە مافە دەستوورییەکانی خەڵکی کوردستان و شایستە داراییەکان.
حزبی زەحمەتکێشانی کوردستان شکستی لایەنی کوردی بۆ بەدەستھێنانی مافەکانی کورد و بوونی عەقڵیەتێکی شۆڤێنی، کە ھەمیشە دژ بەو مافانە دەوستێتەوە بە بەرست دەزانێت، بۆیە ھەمیشە جەغتی لەوە کردۆتەوە، کە پەرتەوازەیی کورد لە بەغدا و کارکردن بە ئەجێندای حزبی جیاواز کاریگەریان نەک ھەر لەسەر بەدەستھێنانی مافەکانمان دەبێت، بگرە سەنگی کوردیش لە بەرامبەر لایەنەکانی دیکە لاواز و لاوزاتر دەکات.
بۆیە جارکی دیکە جەغت لەوە دەکەینە، کە دەبێت کورد لە بەغدا شەڕی دەستووری بکات نەک شەڕی دەستکەوتە حزبییەکانی .
6- ئازادییە سیاسییەکان و پرسی دیموکراسی:
ئاشکرایە، کە ململانێی ناڕەوا حزبییەکان لە ھەرێمی کوردستان و ئاسەواری دوو ئیدارەی و ھەژموونی حزبایەتی بەسەر سەرجەم جومگەکانی حکومەت، نەبوونی ھێزێکی یەکگرتووی پێشمەرگە و سیستەمی دادوەریی سەربەخۆ و دەزگای ئەمنی پڕۆفیشناڵ، کاریگەریان بەسەر ئازادییە سیاسییەکان و پرسی دیموکراسی لە ھەرێمی کوردستان داناوە، ئەوانە تێکڕا نەک ھەر وەک پاشەکشە بەسەر پرسی دیموکراسی دەبینرێن، بەڵکوو کاریگەریی نەرێنیان لەسەر ناووناوبانگی حوکمڕانی لە ھەرێمی کوردستاندا داناوە، لەو بارەیەوە ڕاپۆرتە نێودەوڵەتییەکان گەواھیی ئەو ڕاستیەن.
7- پرسی ژنان:
وێڕای ھەموو ئەو کێشانەی بەرۆکی باشووری کوردستانی گرتووە، کە باری گران دەخاتە ئەستۆی تاکەکانی کۆمەڵ، ژنانیش وەک بەشێک لەو کۆمەڵگایە لە پاڵ ھەموو ئەوانە وێڕای دەرکردن و بوونی چەند یاسایەک لە بەرژەوەندیی ژنان و ھەموارکردنەوەی ھەندێک بڕگە و یاسای کاروباری کەسێتی لە بەرژەوەندیی ژنان، بەڵام تا ئێستاش پێشێلکاری و توندوتیژی بە ھەموو جۆرەکانیەوە تا ڕادەی کووشتنی ژنان، کە خەریکە دەبێتە دیاردەیەکی زەقی کۆمەڵگا، ڕووبەڕوو دەبنەوە، ھەروەھا بەرزبوونەوەی ڕێژەی تەڵاق و لێکھەڵوەشانەوەی خێزان ئەو ڕاستیەمان دەخاتە بەردەست، کە لەگەڵ ھەموو ئەو پێشکەوتنە ڕووکەشانە، لە کۆمەڵگای کوردستاندا ڕوویان داوە .
حزبی زحەمەتکێشانی کوردستان خەباتی دیموکراسی ژنان لە پێناوی بەدەستھێنانی مافەکانیان لە مافە یاسایی و دەستووری و مەدەنییەکان، کە زامنی یەکسانیی ڕەگەزی بکات لە کۆمەڵگا، بە ئەرکی خۆی دەزانێت.
8- پرسی دەستوور:
ھەرێمی کوردستان دوای 33 ساڵ لە حوکمی خۆماڵی و ھەبوونی پەرلەمان وێڕای ھەوڵی چەند جارە لە نووسینەوەی دەستوور، بەڵام تا ئێستا ھەرێمی کوردستان بێ دەستوور ماوەتەوە.
حزبی زەحمەتکێشانی کوردستان بوونی دەستورێکی مەدەنی، کە ئەرک و مافەکانی ھاوڵاتیانی ھەرێمی کوردستان دیاری بکات بە ئەرکی لە پێشەوەی ئەم خولەی پەرلەمانی کوردستان دەزانێت و دەبێت پەلە بکرێت لە تەواوکردنی قۆناغەکانی دەستووری کوردستان.
9- بارودۆخی چەپ :
ڕەوتی چەپ وەک بزوتنەوەیەکی سیاسی کۆمەڵایەتی لەسەر ئاستی جیھان خەریکە لە فۆرمێکی تازە دێتەوە مەیدان، قووڵبوونەوەی تەنگەژەکانی بەرەی ڕاستڕەو لە بەرامبەر پرسە جددیەکانی ئابووری و ژینگەیی پێویستی ھاتنەوە مەیدان لە چەپەکان دەخوازێت.
لە ئاستی کوردستانیشدا نادادی و قۆڕخکاریی دەسەڵات لە کایە ئابوورییەکان و کار و بازاڕ، پڕۆژەی سیاسیی ھێزە چەپەکان وەک پێویستیەکی ئەم قۆناغە دەھێنێتە پێش.
حزبی زەحمەتکێشانی کوردستان وەکو لایەنێکی چەپی کوردستانی، بە ھەماھەنگی لەگەڵ حزب و ڕێکخراو و لایەنە چەپەکان، تێدەکۆشێت لە پێناو چەسپاندنی سیستەمێکی دیموکراسی و نەھێشتنی نابەرابەریی کۆمەڵایەتی و ھەموو شێوازەکانی چەوساندنەوە و جیاکاری لە کۆمەڵگای کوردستان.
لە کۆتاییدا ھیوای سەرکەوتن بۆ کارەکانی کۆنگرە دەخوازین
سەرکەوێت خەباتی گەلەکەمان لە تەواوی کوردستان
نەمری بۆ شەھیدانی گەلەکەمان .
کۆمیتەی ناوەندی
حزبی زەحمەتکێشانی کوردستان
7/9/2025
